Δανεισμός εργαζομένων - Αρείου Πάγου 2041/2022

[…] Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 648, 651, 652 και 653 του Α.Κ. προκύπτει ότι επί συμβάσεως εξαρτημένης εργασίας, εργοδότης είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο αφενός δικαιούται να αξιώσει από τον εργαζόμενο την παροχή της συμφωνηθείσας εργασίας και αφετέρου υποχρεούται να καταβάλει σ’ αυτόν τον συμφωνημένο ή νόμιμο μισθό (Α.Π. 1261/2014, Α.Π. 800/2014). Συνήθως, ο μισθωτής της εργασίας (εργοδότης) είναι το πρόσωπο που συμβάλλεται με τον εργαζόμενο, κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας, προσλαμβάνοντας αυτόν. Τούτο, όμως, δεν είναι πάντοτε απαραίτητο, αφού την άνω ιδιότητα του εργοδότη έχει το νομικό ή φυσικό πρόσωπο στην υπηρεσία του οποίου παρέχει την εργασία του ο μισθωτός (Α.Π. 352/2016, Α.Π. 873/2009). Eάν υφίσταται αμφισβήτηση ως προς το πρόσωπο του εργοδότη, για τον προσδιορισμό της πιο πάνω ιδιότητας λαμβάνεται υπόψη πρώτα το πρόσωπο, προς το συμφέρον του οποίου παρέχεται η εργασία και αυτός είναι ο φορέας της επιχείρησης, όπου απασχολείται ο μισθωτός και, περαιτέρω, το πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, που φέρει τις δαπάνες και τους κινδύνους της επιχείρησης (Α.Π. 352/2016, Α.Π. 1261/2014, Α.Π. 873/2009). Όταν οι ρόλοι αυτοί είναι κατανεμημένοι σε περισσότερα του ενός πρόσωπα ή ασκούνται από περισσότερα του ενός πρόσωπα, αποτελεί ζήτημα πραγματικό αν την ιδιότητα του εργοδότη έχουν περισσότεροι του ενός ή αν εργοδότης είναι μόνο ένας, στο πρόσωπο του οποίου συγκεντρώνονται οι κυριότεροι από τους ως άνω ρόλους, ενώ τα υπόλοιπα πρόσωπα έχουν δευτερεύουσα και νομικώς μη αξιόλογη συμμετοχή στη σχέση που έχει αναπτυχθεί (Α.Π. 1006/2017, Α.Π. 1770/2017, Α.Π. 352/2016, Α.Π. 519/2015). 
[…] Από τη διάταξη του άρθρου 648 του Α.Κ., σε συνδυασμό με εκείνες των άρθρων 651 και 361 του Α.Κ. προκύπτει ότι είναι καθ’ όλα δυνατή, με συμφωνία ή με συναίνεση του εργαζομένου, η παροχή των υπηρεσιών του τελευταίου, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, σε άλλο πρόσωπο (δανεισμός μισθωτού). 
Στην περίπτωση του δανεισμού, δεν λύεται η σύμβαση εργασίας και ο αρχικός (άμεσος) εργοδότης δεν αποβάλλει την ιδιότητά του αυτή, είναι δε υποχρεωμένος, ως αντισυμβαλλόμενος στη σύμβαση εργασίας να καταβάλλει τις αποδοχές στον μισθωτό, εκτός τυχόν αντίθετης συμφωνίας (Α.Π. 706/2021, Α.Π. 1240/2014, Α.Π. 800/2014, Α.Π. 1580/2012).. Ο τρίτος (έμμεσος εργοδότης) που χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες του μισθωτού, ασκεί κατά τη διάρκεια της παραχώρησης το διευθυντικό δικαίωμα κατά την παροχή των υπηρεσιών του μισθωτού προς αυτόν και αποκτά και αυτός, ως εκ τούτου την ιδιότητα του εργοδότη, κατά το μέρος αυτό, επέρχεται δηλαδή κατάτμηση της ιδιότητας του εργοδότη, με συνέπεια τον επιμερισμό των εργοδοτικών αρμοδιοτήτων (Α.Π. 17/2012). Για την έννοια του δανεισμού, δεν έχει σημασία η βραχυχρόνια ή μακροχρόνια παραχώρηση του εργαζόμενου από τον αρχικό εργοδότη του, με τον οποίο δεν αποκόπτεται ο ενοχικός δεσμός και ο οποίος εξακολουθεί να βαρύνεται με τις υποχρεώσεις από τη σύμβαση εργασίας. Λόγω δε της μη μεταβολής της εργασιακής σχέσης μεταξύ εργοδότη (άμεσου) και μισθωτού σε περίπτωση αρχικής σύμβασης δανεισμού των υπηρεσιών του μισθωτού σε τρίτο (έμμεσο εργοδότη), η εν λόγω αρχική σύμβαση δανεισμού δεν προσμετράται στις τυχόν επακολουθήσασες διαδοχικές συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου μεταξύ του τρίτου, ως άμεσου εργοδότη πλέον και του μισθωτού, ως μέρος μιας ενιαίας σύμβασης εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, εκτός εάν αυτή (σύμβαση δανεισμού), κατά την περί τούτου ανέλεγκτη αναιρετικά κρίση του δικαστηρίου της ουσίας, καταρτίσθηκε εικονικά με πραγματικό εργοδότη τον τρίτο (έμμεσο εργοδότη). Η προαναφερθείσα γνήσια σύμβαση δανεισμού εργασίας αποτελεί ένα μη ρυθμιζόμενο από το νόμο συμβατικό φαινόμενο, το οποίο καλύπτεται από την γενική αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων, αφήνοντας στα συμβαλλόμενα μέρη ένα ευρύ περιθώριο, προκειμένου να διαμορφώσουν το ακριβές περιεχόμενό της, σύμφωνα με τις δυνατότητες και τις ανάγκες τους και διαφοροποιείται από τον “μη γνήσιο” ή “κατ’ επάγγελμα” ή “κατ’ επιχείρηση” δανεισμό, ο οποίος αποτελεί αυστηρά ρυθμιζόμενη από την εργατική νομοθεσία σύμβαση, που συνάπτεται υπό συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις (Α.Π. 674/2012).

Δείτε Επίσης